Dr.
Gülay Ertürk
Active Veteriner Sağlık Merkezi,Ankara
( Yayınlanan yazıların telif hakkı Dr.Gülay Ertürk'e aittir.
Kaynak gösterilerek paylaşılabilir..)
KÖPEKLERE KEMİK
VERİLEBİR Mİ?
Köpekler kemik yiyebilir mi? Kemikler gerçekten güvenli
midir? Yoksa vermemek mi lazım.Bazı insanlar köpeklerine kemik yedirmeyi
savunurken bazıları bunun tamamen yanlış olduğunu düşünürler. Sadece köpek
sahipleri mi, hayır. Veteriner Hekimler arasında da bu tartışma vardır. Bazı
hekimler kemik yedirin kimileri ise asla vermeyin derler. Bazıları da tavuk
kemiği pirzola kemiği hariç diğerlerini önerirler. Köpeklere kemik
vermelimiyiz?Pişmiş mi çiğ mi, açken mi tokken mi, büyük mü küçük mü ne
sıklıkla kemik vermeliyiz?
Köpeklere kemik
vermeli miyiz?
Evet, köpeklerimize kemik vermeliyiz. Kemik yemek köpekler
üzerinde duygusal yararlar sağlarlar. Çiğneme, doğal bir köpek davranışıdır.
Zihinsel bir uyarı sağlar. Stres attırıcıdırlar.Kemik, dişlerin temizlenmesine
de katkı sağlar.
Kemik çiği mi pişmiş mi verilmelidir?
Köpeklere pişmiş kemik verilmesi güvenli değildir.Pişmiş
kemik daha sert ve kırılgandır. Çiğ vermek gerekir. Öte yandan , çiğ kemikler
de , uzun süre dışarıda bırakılırsa, Salmonella
gibi gıda kaynaklı patojenler
ile kontamine olabilir. Yani, çiğ ama hijyenik kemik vermek gereklidir. Pişmiş
kemik, parçalara ayrılır. Çiğ kemik,parçalara ayrılma eğilimi göstermez.Her
türden pişmiş kemikler tehlikeli olabilir çünkü kırılır ve küçük, keskin
parçalara bölünürler. Kemik kırıkları,ağız, dil veya diş
yaralanmaları,boğulma,ağızda kesikler ve yaralar,kusma ve ishal,şiddetli
kabızlık,bağırsak tıkanması gibi sağlık sorunlarına neden olabilir. Gastrointestinal kanaldan geçerken çok
fazla zarar verebilecek keskin parçalara kolayca kırılırlar .Kısacası, köpeğinizi
pişmiş kemiklerle beslemeyin.
Köpeklere kemik neden
verilir?
Köpeklere kemik iki açıdan verilir. Birincisi gıda amaçlı,
yani karnı doysun diye. İkincisi ise
dinlenirken oyalanmak maksadıyla.Dinlenirken kemirmesi için verilen kemikler
kasaptan alınabilir.Bu, hem köpeği mutlu tutmak, hem de onu bir süre
yaramazlıktan uzak tutmak için yararlıdır. Genellikle büyük kemik tercih
edilmelidir. Çünkü küçük kemikleri köpek yerken boğazında takılıp boğulmalara sebep
olabilir.Kırılmayacak ve hayvanı boğmayacak büyüklükte kemik idealdir.Ancak
büyük kemiklerde de şöyle bir risk var. Köpeğin dişi kırılabilir.
Kemiği oyalansın diye
mi karnı doysun diye mi vermek gerekir?
Kemiği, eti ile beraber , öğün olarak vermek doğal hayata
daha uygundur. Eğer oyalansın diye veriyorsak, yemeğini yedikten sonra tok
karna vermek daha doğrudur.Tok karna verilirse, kemik parçalarının mide
bağırsak ortamına batmaması için dolu midedeki besinler bariyer oluşturur. Aç
midede bu kemikler batıp, zarar verici olabilir.
Kemik yemek doğaldır. Öyleyse ya kırılmış dişler?Doğada neden dişleri
kırılmıyor?
Büyük kemikleri kemirmek evcil köpeklerin zaman
geçirmelerinin bir yolu olsa da, sandığımız gibi doğal davranış değildir. Yabani
hayatta kemikler, en son tüketilir. Midedeki besinler ,sivri kenarlara karşı
bir miktar korunma sağlar.Yani, yabani köpekler, kemiği, avı yerken gıda olarak
yer, oyalanmak için değil. Hatta, yabani köpekler, gıda kaynakları yetersiz
olmadığı sürece, bir karkas üzerinde genellikle zor kemikleri bırakırlar. Oyüzden de doğadaki köpekler
dişlerini kolay kolay kırmazlar.Tarihsel kayıtlar, gıda rekabeti yoğun
olduğunda etoburlarda daha yüksek kırık diş seviyeleri olduğunu göstermektedir.
Büyük "yuvarlak" kemikler
bile, yerken, kırık dişlere, diş
kökünün enfeksiyonlarına, apselere ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilir.
Kemiğin boyutu nasıl
olmalıdır?
Genel bir kural olarak, eğer bir kemik köpeğinizden daha
büyük bir hayvanın ağırlık taşıyan bir kemiği (yani bacak kemiği) ise, o kemiği
vermek, yerken boğulmaması için muhtemelen en güvenlidir, ama bu
kemiklerin sert ve güçlü olmaları nedeniyle köpeğinizin dişlerini kırma riski
de muhtemeldir.
Küçük hayvanların, tavşanların, tavukların vb. köpeğinizin
dişlerini kırma olasılığı daha düşüktür.Ancak bu da güvenli değildir. Yerken
boğazına takılıp boğulabilirler. Herhangi bir kemik küçük parçalara bölünerek çiğnendiğinde boğulma tehlikesine
neden olabilir. Bu nedenle, çiğneme sırasında her zaman köpeğinizi denetlemeli
ve ağızlarından daha küçük bir boyuta geldiğinde kemiklerini almalısınız.
Köpekler kemikleri
sindirebilir mi?
Bir köpeğin sindirim sistemi insanlardan çok daha kısadır ve
özellikle et ve kemiği birlikte sindirmek için tasarlanmıştır.Köpeğiniz
genellikle, diyetinin bir parçası olarak et ve kemiğin beraberce beslenmesi
koşuluyla, herhangi bir sorun yaşamadan yediği tüm kemiği sindirir.Kemik
yedikten sonra suya yeterli erişime sahip olmayan köpeklerde kabızlık olabilir.
Köpekler kaburga
kemiklerini yiyebilir mi?
Köpeğinizin, inek ve koyun gibi daha büyük hayvanların
kaburga kemiği iyi bir seçim olabilir.Kaburga kemikleri ,bacak kemiklerinden
daha esnek ve daha yumuşak olma eğilimindedir ve köpekler onları daha kolay
tüketebilir.Ancak, köpeğiniz güzel bir çiğ kaburga kemiğini yerken bazı kıymıklar görebilirsiniz . Kemiklerin
kıymıkları köpeğin sindirim sistemine zarar verebilir. Birçok insan zarar
görmeden köpeklerini kaburga kemikleri ile besliyorlar. Sonuç olarak,köpeğiniz
çiğ kemikleri yerse, onları küçük,
keskin görünümlü parçalara böler ve onları yutabilir.Ancak,uzmanların çoğunun
hemfikir olduğu şey, çiğ etle beslenen köpeklerin, yedikleri kemiği etlerle
birlikte yerlerse, kemik zararlarından korunabileceğidir.Yani, kemikler dinlenme
anında oyalansın diye değil de öğün olarak etle beraber verilirse daha
güvenlidir.Bu nedenle, çiğ kemikler risksiz olmasa da bir tehdit olmadıkları
açıktır.
Ne sıklıkla kemik
verebilirim?
Haftada 2 kez çiğ kemik verilebilir. Her bir öğünde 1’den
fazla vermemek uygundur. Fazlası kabızlığa neden olabilir.
Ya, tavuk kemikleri?
Pişmiş tavuk kemikleri yukarıda verilen nedenlerden dolayı
tehlikeli olabilir. Ancak çiğ tavuk veya hindi kemikleri,etleriyle beraber
verilirse, çiğ beslenen köpeklerin
beslenmesinin temel bir parçasıdır.
Peki ya parazitler?
Dünyanın bazı bölgelerinde, bazı hayvanlardan elde edilen
et, köpeklere bulaştırılabilecek parazitleri taşır. Bu sadece domuz eti ile
ilgili bir sorun değil. Balık ve diğer etler için de geçerli olabilir.
Çoğu durumda, bu parazitler, kemikler bir süre dondurmak suretiyle öldürülebilir.Köpek
yemeden evvel dondurucudan çıkarılıp çözünmesi sağlanır.
Yavru köpekler kemik
yiyebilirler mi?
Evet, çiğ olmak suretiyle yiyebilirler.Ancak,yavru köpeğin
büyüme, günlük enerji ve aktiviteler
için doğru besinleri dengeli bir şekilde almaya ihtiyacı vardır.Sadece
kemik vermekle olmaz.
Köpekler için zararlı
kemikler hangileridir?
Köpeğinizin sindirim sistemine zarar veren keskin parçalanma
riski ile bağırsağı delen veya tıkayan küçük kemik parçaları verilmemelidir.Pişmiş
kemik verilmemelidir.
Köpekler için yararlı
kemikler hangileridir?
Köpekler için en iyi kemikler, çiğ ve etli kemiklerdir.
Bütün tavuklar, bütün tavşanlar ,etli sığır veya kuzu
kaburgaları, köpeklere verilebilir.
Kedilere kemik
verilebilir mi?
Evet, kedilere de çiğ ve
hijyenik olmak koşuluyla kemik verilebilir. Pişmiş
kemikleri asla vermeyin, çünkü bunlar kırılabilir ve iç hasara neden olabilir
veya bağırsak tıkanıklığına neden olabilir. Kanatlı
boyunları kediler için süngerimsi kıkırdak yapısıyla güvenlidir. Kemiği buzluktan çıkardıktan
sonra, bir saniye kadar sıcak suya koymak
kemiğin lezzeti açısından iyi olur.Çünkü, kediler soğuk gıdadan hoşlanmaz.Kedinize
haftada iki kez çiğ kemik verebilirsiz. Böylece dişleri de daha sağlıklı olur.
Son olarak;
Köpeğinizin dişlerinin kırılma riskini azaltmak için, çok büyük
hayvanların kemikleriyle beslenmemelidir.Kemik, ne çok küçük olmalıdır.
Ne de köpek yerken dişini kıracak kadar büyük olmalıdır.
Kemik yemek risksiz değildir, ancak bir köpeği çiğ etli
kemikten oluşan bir diyetle beslemenin faydaları da vardır.Kemik güvenliği, kemiğin geldiği
hayvan türüne bağlı değildir, kemiğin; çiğ, esnek ve bir öğün parçası olarak verilmesine
bağlıdır.
Dr. Gülay Ertürk
Veteriner Hekim&Homeopat
( Yayınlanan yazıların telif hakkı Dr.Gülay Ertürk'e aittir.
Kaynak gösterilerek paylaşılabilir..)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder